کلسیم و کمبود آن در بدن
فراوان ترین مینرالی که در بدن وجود دارد، کلسیم می باشد که حدود ۹۹ درصد در استخوان ها و دندان ها موجود است. جذب این ماده در خون به شکل یون می باشد که از دیواره های روده انجام می گیرد. البته عاملی که باعث جذب بهتر کلسیم می شود، ویتامین D می باشد. یکی از مواد غذایی که حاوی کلسیم می باشد شیر می باشد اما برای افزایش کلسیم بهتر است از مکمل هایی استفاده نمود که با ویتامین دی ترکیب می شوند تا جذب بهتر صورت گیرد. البته علاوه بر مواد طبیعی میتوان از مکمل هایی چون کلسیم سیترات نیز بهره برد. کمبود کلسیم یا هیپوکلسمی موجب عوارض جبران ناپذیری می گردد از جمله بیماری هایی که به دنبال کاهش کلسیم در بدن رخ می دهد می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- تضعیف دندان ها و ناخن ها
- درد و انقباض عضلات
- ضعیف شدن و پوکی استخوان ها
- کاهش وزن
- کاهش رشد مو
- آسیب پذیر شدن مو
- تضعیف حافظه
- تشنج
- اختلالات خواب
- عفونت
- راشیتیسم در کودکان و استئومالاسی و استئوپروز در بزرگسالان و…
کلسیم سیترات
هر آنچه که باعث افزایش و کاهش کلسیم در بدن می شود
هر فرد به طور روزانه به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد. با افزایش سن روزانه به مقدار ۱۲۰۰ میلی گرم بدن باید کلسیم دریافت کند. البته می بایت در هر وعده کمتر از ۵۰۰ میلی گرم مصرف شود زیرا مصرف بیش از حد آن نیز سبب تشکیل سنگ کلیه در افراد مستعد و یا بروز بیماری های قلبی گردد. از طرف دیگر کمبود کلسیم باعث می شود بدن کلسیم لازم را از استخوان ها دریافت کند. البته ممکن است البته ممکن است این کمبود به دلیل مسائلی چون یائسگی، بارداری، شیردهی، نارسایی کلیه، اسهال مزمن، کمبود ویتامین دی، افزایش فسفات خون، پانکراتیت و کم کاری غده پاراتیروئید رخ داده باشد که با مصرف مکمل های غذایی حاوی کلسیم قابل جبران خواهد بود.
مواد طبیعی زیادی حاوی کلسیم می باشند که از جمله آنها می توان به شیر، کشک، پنیر و سایر مشتقات شیر، ماهی، بادام، انجیر، اسفناج، کلم بروکلی، حبوبات، کشمش، جعفری، غلات، روناس اشاره نمود. البته اگر فرد نتواند به صورت طبیعی کلسیم را از مواد غذایی دریافت کند، می تواند مکمل های حاوی کلسیم را جایگزین مواد غذایی کند و ذخیره کلسیم خود را افزایش دهد. کلسیم های مختلفی با ترکیبات متفاوت در مکمل ها وجود دارند که کلسیم کربنات و کلسیم سیترات از انواع مختلف کلسیم می باشد. البته میزان استفاده از این داروها و مکمل ها می بایست تحت تجویز پزشکان حاذق صورت بگیرد تا دچار مشکل یا اختلال دارویی نگردید.
کلسیم سیترات
کلسیم سیترات و تفاوت آن با کلسیم کربنات
از مکمل های مهمی که عنصر کلسیم را در خود جای داده می توان به کلسیم کربنات و کلسیم سیترات اشاره کرد. هر کدام از این کلسیم ها ویژگی های متمایزی نسبت به یکدیگر دارند که نشان برتری آنها نسبت بهم است. به عنوان اولین تفاوت می توان به این نکته اشاره داشت که کلسیم کربنات خاصیت قلیایی و کلسیم سیترات خاصیت اسیدی دارد و محیط معده نیز یک محیط اسیدی است. ماهیت قلیایی کلسیم کربنات باعث عدم جذب در معده می گردد و این در حالی است که ماهیت اسیدی کلسیم سیترات باعث جذب سریع در بدن می گردد. بنابراین اولین وجه تمایز مهم این کلسیم نسبت به کلسیم کربنات جذب سریع آن در معده است و قطعا اهمیت این مسئله بسیار بالا است.
به همین دلیل توصیه می شود برای جذب بهتر کلسیم موجود در مکمل کلسیم کربنات حتما همراه با غذا مصرف شود. برای کلسیم سیترات چندان تفاوتی نمی کند در چه زمانی مصرف شود و تاثیری ندارد معده پر باشد یا خالی. در همین راستا گفته می شود عوارض ناشی از مصرف کلسیم سیترات به مراتب کمتر از کلسیم کربنات است. استفاده از کلسیم کربنات با عوارضی چون یبوست، گاز معده و نفخ همراه است که برای کاهش این عوارض گوارشی معمولا توصیه می شود این مکمل را نصف نموده و در وعده های مختلف استفاده نمود. کلسیم تاثیر برخی داروها را کاهش می دهد. افرادی که بیماری صرع، پوکی استخوان و یا مشکل تیروئید دارند و یا آنتی بیوتیک مصرف می کنند بهتر است قبل از مصرف مکمل های کلسیم از پزشک متخصص مشورت بگیرند تا دچار تداخلات دارویی و عوارض ناشی از آن نشوند.
