یائسگی خانم‌ها (Menopause) چیست؟
یائسگی خانم‌ها همان متوقف شدن دوره‌های قاعدگی و پایان دوران باروری و تولید مثل است. تجربه‌ی یائسگی در خانم‌ها متفاوت است. آن‌ها به دلیل تغییرات شدید هورمونی، علائم متوسط تا شدیدی را تجربه می‌کنند. همان طور که می‌دانید یائسگی بیماری به حساب نمی‌آید اما عوارض آن گاهی می‌تواند بسیار شدید و طاقت فرسا باشد. یائسگی در دو مرحله از زندگی آن‌ها ممکن است اتفاق بیفتد. برخی خانم‌ها دچار یائسگی زودرس می‌شوند و آن را در دوره‌ی جوانی تجربه می‌کنند اما اکثر خانم‌ها در سنین میانسالی با آن مواجه می‌شوند.
علت بروز یائسگی خانم‌ها چیست؟
همه‌ی خانم‌ها با تعداد محدود و مشخصی تخمک در عضوی از بدن به نام تخمدان به دنیا می‌آیند. تخمدان‌ها پس از آغاز دوران عادت ماهانه، هر ماه یک تخمک از تخمک‌های موجود را آزاد می‌کنند تا باروری اتفاق بیفتد. اگر اسپرم وجود نداشته باشد تخمک دفع می‌شود و دوره‌ی قاعدگی آغاز می‌شود و هر ماه این اتفاق تکرار می‌شود. تخمدان‌ها هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند تا قاعدگی و تخمک گذاری را تنظیم کنند. هنگامی که ذخیره‌ی تخمک تمام شود یائسگی اتفاق می‌افتد و تخمدان‌ها دیگر هر ماه تخمک آزاد نمی‌کنند و قاعدگی اتفاق نمی‌افتد.
همه‌ی خانم‌ها بعد از ۴۰ سالگی معمولاً یائسگی را تجربه می‌کنند. البته یائسگی زودرس هم می‌تواند در سنین پایین‌تر بر اثر بیماری‌های خود ایمنی یا درمان‌های پزشکی مثل عمل جراحی برداشتن رحم (هیسترکتومی) یا در اثر صدمه دیدن تخمدان‌ها و حتی در اثر عوامل ژنتیکی اتفاق بیفتد.
یائسگی خانم‌ها به مرور زمان اتفاق می‌افتد. چند سال طول می‌کشد تا تخمدان‌ها به تدریج هورمون استروژن کمتری تولید کنند و در نهایت خانم‌ها در دوران پیش یائسگی قرار می‌گیرند و علائمی مثل گرگرفتگی را تجربه می‌کنند. پس از آن که یائسگی در خانم‌ها اتفاق افتاد، وارد دوران یائسگی می‌شوند و باید برای حفظ سلامتی خود مراقبت‌هایی را در این دوران انجام دهند. با گذر از زمان آغاز دوران یائسگی در خانم‌ها، علائم آن کاهش می‌یابد.
یائسگی در خانم‌ها چه علائمی دارد؟
یائسگی معمولاً با بروز علائمی آغاز می‌شود و شدت این علائم در خانم‌های مختلف متفاوت است. علائم یائسگی شامل موارد زیر می‌شود:
- بی نظمی در قاعدگی که در دوران پیش یائسگی و بعد از آن بسیار شایع است بنابراین طبیعی می‌باشد.
- گرگرفتگی که بیشتر خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. این حالت ممکن است چند مرتبه در روز یا در ماه اتفاق بیفتد.
- تعریق شبانه که به دلیل گرگرفتگی در خواب اتفاق می‌افتد.
- لرز پس از گرگرفتگی که در دست و پاها خود را نمایان می‌کند.
- خشکی واژن و تغییر در فعالیت‌های جنسی مانند کاهش میل جنسی
- نیاز به ادرار فوری که به آن سندرم تناسلی ادراری یائسگی در خانم‌ها می‌گویند.
- افزایش وزن که معمولاً با افزایش چربی در ناحیه‌ی شکمی همراه است.
- سردرد و نوسان در خلق و خو
از عوارض یائسگی خانم‌ها چه می‌دانید؟
یائسگی هم مانند هر تغییر دیگری در بدن می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. از جمله عوارضی که خانم‌ها در این دوران با آن روبرو می‌شوند، پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و عروقی، اختلالات ادراری تناسلی، مشکلات پوست و مو است. تمام این عوارض به دنبال تغییرات هورمونی اتفاق می‌افتد. تغذیه‌ی درست، ورزش منظم و چکاپ‌های سالانه را فراموش نکنید.
راهکارهایی برای کاهش و کنترل عوارض یائسگی
تجربه‌ی عوارض در دوران یائسگی گاهی می‌تواند برای آن‌ها بسیار سخت باشد. به منظور کنترل این عوارض راهکارهایی وجود دارد که به صورت خلاصه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- برای کنترل گرگرفتگی از خوردن غذاهای تند و مصرف الکل اجتناب کنید.
- محیط خود را خنک نگه دارید. یک باد بزن دستی داخل کیف خود داشته باشید.
- نفس عمیق بکشید تا گرگرفتگی خود را کاهش دهید.
- از لباس‌های نخی و خنک استفاده کنید.
- از مصرف دخانیات، کافئین و غذاهای سنگین پرهیز کنید.
- استرس خود را کنترل کنید.
- برای کاهش درد و سوزش در زمان نزدیکی از ژل‌های روان کننده استفاده کنید.
- برای کنترل بی اختیاری ادرار هم می‌توانید چند جلسه از لیزر واژینال زیر نظر پزشک استفاده کنید.
یائسگی خانم‌ها هم مرحله‌ای از زندگی آن‌ها مانند سایر مراحل همچون دوران قاعدگی می‌باشد. از آنجا که عوارضی چون پوکی استخوان جبران ناپذیر است بنابراین به یاد داشته باشید تنها با انجام کارهای بسیار ساده مثل ورزش منظم و تغذیه‌ی سالم می‌توانید از شدت این عوارض بکاهید. در این مقاله سعی کردیم درباره‌ی این دوران خانم ها به طور کامل صحبت کنیم، امید است پس از مطالعه‌ی این مقاله به سلامت خود بیشتر اهمیت دهید.
