اهمیت دیابت در دوران بارداری
شاید برای شما هم جای سؤال باشد که دیابت بارداری چه خطراتی برای مادر، جنین و آیندهی هر دوی آنها پس از اتمام بارداری دارد. همانطور که میدانید دیابت به معنای ناتوانی بدن در تولید انسولین برای کاهش سطح خون در بدن است. انسولین نوعی هورمون است و در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بسیاری که در بدن مادر اتفاق میافتد میتواند تولید این هورمون را بسیار تحت تأثیر قرار دهد و بنابراین منجر به بالا رفتن میزان قند خون در مادران باردار شود. در حقیقت در صورتی که دیابت بارداری بدون درمان رها شود میتواند مشکلات و خطرات بسیاری برای مادر و نوزاد در آینده داشته باشد. در ادامه به طور کامل به اهمیت توجه به دیابت بارداری در مادران باردار میپردازیم.
تأثیر دیابت بارداری بر جنین و نوزاد
همانطور که میدانید ارتباط تغذیهای مادر و جنین از طریق بند ناف است و در صورت هر گونه تغییر در بدن مادر تغییراتی هم در جنین به وجود میآید. به طور مثال افزایش سطح قند در بدن مادر میتواند منجر به افزایش قند در خون جنین و در نتیجه افزایش وزن آن شود؛ بنابراین نوزادان مادران دیابتی معمولاً دارای وزن قابل توجهی هستند.
از طرف دیگر میزان انسولین در خون نوزادان مادران دیابتی بالاست و پس از زایمان این موضوع میتواند به افت سطح خون در این نوزادان شود؛ بنابراین دیابت بارداری علاوه بر اینکه میتواند برای مادر خطرناک باشد میتواند سلامت و حیات جنین یا نوزاد تازه به دنیا آمده را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
عوارض دیابت بارداری در مادران باردار
ابتلا به این بیماری در دوران بارداری میتواند خطر ابتلا به بیماریهای جانبی مثل افزایش فشار خون و مسمومیت بارداری را نیز افزایش دهد. هر کدام از این بیماریها به تنهایی میتواند به راحتی کنترل شود اما در صورتی که همهی این بیماریهای به یک باره در مادران باردار پدیدار شود میتواند مخاطره آمیز باشد و منجر به بستری بیمار در بیمارستان میشود. در موارد بسیاری این بیماریها میتواند منجر به زایمان زودرس گردد.
علائم این نوع دیابت
علاوه بر افت قند خون که در بیماران دیابتی اتفاق میافتد، مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری معمولاً دچار تشنگی و خستگی مداوم هستند. این بیماری معمولاً به صورت خاموش و بدون علامت در بیماران آغاز میشود و علائم آن مانند علائم بارداری است و به چشم نمیآید؛ بنابراین بهتر است سطح قند خون مادران باردار تحت کنترل قرار بگیرد تا از عوارض احتمالی پیشگیری به عمل آید.
بررسی میزان قند خون به صورت عمومی بین هفتهی ۲۴ و ۲۸ انجام میشود. اما در خانمهایی که دارای سابقهی ژنتیکی، خانوادگی یا علائم ابتلا به مرض قند هستند این تستهای آزمایشگاهی از همان ابتدای بارداری به صورت منظم انجام میگیرد.
افراد در معرض خطر دیابت بارداری
همهی خانمهای باردار به این بیماری دچار نمیشوند اما در بسیاری از موارد با دیدن علائم یا سوابق بیمار بهتر است احتمال ابتلا به دیابت بارداری تست شود.
وجود برخی ویژگیهای هشدار دهنده مثل اضافه وزن مادر باردار، وجود سابقه خانوادگی ابتلا به هر نوع دیابت، سابقه تولد نوزاد با وزن بیشتر از ۴ کیلوگرم، سابقه تولد نوزاد مرده در بارداریهای قبلی، سابقه ابتلا به دیابت در بارداریهای قبلی و سابقه فشارخون بالا قبل از بارداری یا در خانواده، میتواند زنگ خطری برای ابتلا به این بیماری باشد؛ بنابراین همهی خانمهای باردار باید از نظر این موارد کاملاً بررسی شوند و تحت درمان باشند.
عوارض ابتلا به به این نوع دیابت
دیابت بارداری معمولاً در اکثر خانمهای باردار تنها تا پایان بارداری ادامه دارد و پس از آن ناپدید میشود. اما باید توجه داشت که بسیاری از مادران در بارداریهای بعدی خود دوباره این بیماری را تجربه میکنند. دستهی دیگری از مادران باردار هم در آینده به دیابت نوع دو مبتلا میشوند که البته این موضوع دربارهی همهی خانمهای باردار صادق نیست و رابطهی تنگاتنگی با سن و عوامل ژنتیکی و سوابق خانوادگی دارد.
در هر صورت توصیه میشود تمام مادران بارداری که این موضوع را یک بار تجربه کردهاند، هر سال حداقل یک بار سطح قند خون خود را با دادن آزمایش بررسی کنند تا از عوارض احتمالی ابتلا به این بیماری پیشگیری نمایند.
همچنین نوزادانی که از این مادران متولد میشوند هم ممکن است در آینده در معرض خطر ابتلا به دیابت باشند بنابراین بهتر است آنها هم مورد بررسی و مراقبت قرار گیرند.