دیابت چیست؟
دیابت یک بیماری مزمن می‌باشد که در آن بدن توانایی تولید انسولین را برای جذب گلوکز موجود در خون از دست می‌دهد بنابراین میزان آن در بدن بالا می‌رود و قند خون افزایش پیدا می‌کند. پیش دیابت، دیابت نوع اول، دیابت نوع دوم و دیابت بارداری انواع آن هستند. این بیماری قابل پیشگیری و کنترل بوده اما در صورتی که درمان نشود می‌تواند تأثیرات غیر قابل جبرانی بر اندام‌های بدن بگذارد. از جمله اندام‌های بدن که درگیر آن می‌شوند و دچار آسیب می‌گردند می‌توان به کلیه‌ها، چشم، سیستم گردش خون، پاها، سیستم پوستی، سیستم عصبی مرکزی، سیستم تولید مثل، رگ‌های خونی و سیستم اعصاب اشاره کرد. در ادامه به صورت کلی به تأثیر این بیماری بر این اندام‌ها می‌پردازیم.
تأثیر دیابت بر کلیه‌ها
در بسیاری از بیماران مشکل دفع پروتئین در ادرار بر اثر نارسایی کلیه‌ها در فیلتراسیون صحیح مواد دفع شونده از بدن دیده می‌شود. این مشکل معمولاً بدون علامت پیشرفت می‌کند و در مراحل خیلی پیشرفته خود را نمایان می‌کند.
تأثیر دیابت بر سیستم گردش خون
افراد مبتلا به دیابت شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری فشار خون بالا را دارند. فشار خون بالا می‌تواند منجر به رسوب ذرات چربی در دیواره رگ‌های خونی و به دنبال آن انسداد رگ‌ها شود. در نتیجه شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته هم در این افراد بیشتر از دیگران است.
انسداد رگ‌ها علاوه بر این می‌تواند منجر به از دست دادن حس لامسه در بسیاری از اندام‌های بدن مثل دست‌ها و پاها شود. این موضوع در این بیماران بسیار خطرناک است چون متوجه آسیب‌های احتمالی در اثر عفونت‌ها نمی‌شوند و در نهایت بسیار شنیده می‌شود که افراد دیابتی انگشتان خود را از دست می‌دهند.
تأثیر این موضوع بر سیستم پوستی
مشکلات پوستی در این بیماران بسیار شایع است. خشکی پوست، تاول، خارش و سرخ شدن پوست از جمله علائمی است که این بیماران به شدت تجربه می‌کنند. ایجاد جوش‌های زرد رنگ، ایجاد ضخامت در پوست‌های دست و پا و وجود لکه‌های قهوه‌ای در پوست هم از مواردی است که در بیماران دیابتی دیده می‌شود.
تأثیر این موضوع سیستم عصبی مرکزی
این بیماری می‌تواند اعصاب برخی قسمت‌های بدن مثل دست و پاها را از بین ببرد بنابراین بیمار مبتلا به دیابت حس لامسه را در این نقاط از دست می‌دهد و به دنبال آن وجود درد در این نقاط بر اثر زخم‌های احتمالی یا وجود عفونت را تشخیص نمی‌دهد. در نتیجه این زخم‌های بسیار کوچک می‌توانند گاه بسیار حاد و جدی شوند و در نهایت منجر به قطع عضو گردند. سوزش، بی حسی، درد و سوزن سوزن شدن انگشتان و در مواردی کل قسمت‌های دست‌ها و پاها از جمله علائم آسیب این بیماری بر سیستم اعصاب مرکزی می‌باشد.
تأثیر دیابت بر چشم
به دنبال ایجاد تورم در رگ‌های خونی در سراسر بدن از جمله در چشم‌ها، این موضوع می‌تواند منجر به مشکلات شدید در بینایی از جمله کوری و از دست دادن بینایی یک یا هر دو چشم شود. بنابراین توصیه می‌شود بیماران دیابتی به طور مرتب به چشم پزشک مراجعه کنند تا از مشکلات احتمالی پیشگیری بتوان کرد.
در واقع مویرگ‌های خونی موجود در چشم، وظیفه‌ی رساندن اکسیژن و مواد مغذی را به شبکیه چشم دارند اما افزایش میزان قند خون باعث از بین رفتن این مویرگ‌های بسیار کوچک می‌شود و در نتیجه باعث از دست دادن بینایی می‌گردد. این مشکل شایع در بیماران دیابتی به رتینوپاتی مشهور است.
تأثیر دیابت بر سیستم تولید مثل
دیابت بارداری هم یکی دیگر از بیماری‌هایی است که برای یک مدت مشخص در دوران بارداری بر اثر تغییرات هورمونی به وجود می‌آید و حتی می‌تواند پس از آن هم ادامه یابد. این نوع بیماری می‌تواند سبب افزایش وزن جنین شود و همچنین احتمال ابتلای مادر به نوع دو را افزایش می‌دهد.
تأثیر دیابت بر پاها
وجود زخم‌های خفیف و شدید در پاها و قانقاریا که همان از بین رفتن عضوی از بدن در اثر خون نرسیدن به آن عضو می‌باشد در بیماران دیابتی بسیار دیده می‌شود. در موارد بسیار شدید، زخم‌های موجود در پا منجر به قطع این عضو می‌گردد.
سخن آخر
بیماری نوع یک معمولاً به صورت ژنتیکی و ارثی به افراد منتقل می‌شود و افراد بسیاری را با این بیماری درگیر می‌کند. اما بیماری نوع دو با تغییر سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی اصولی مخصوص بیماران دیابتی و ورزش منظم، قابل پیشگیری و درمان است. دوران پیشگیری برای افرادی که دچار این بیماری بارداری یا مرحله‌ی پیش دیابت هستند، دوران طلایی می‌باشد و در حقیقت می‌توان به راحتی از ابتلا به آن پیشگیری و در صورت ابتلا آن را درمان یا کنترل کرد.
